پیوند قرنیه عملی است که طی آن تمام یا قسمتی از قرنیه گیرنده با قرنیه دهنده جایگزین می‌شود. این عمل به‌صورت تمام ضخامت یا لایه‌ای انجام می‌شود. پیوند قرنیه به‌صورت تمام ضخامت را پیوند نفوذی و یا پیوند کامل Peneterating Keratoplasty می‌نامند. زیرا تمام ضخامت قرنیه گیرنده با تمام لایه‌های قرنیه دهنده جایگزین می‌شود.
پیوند قرنیه لایه‌ای را Lamellar Keratoplasty می‌نامند که طی آن یک یا چند لایه از قرنیه گیرنده با قرنیه دهنده جایگزین می‌شود.
برحسب اینکه لایه‌های قدامی یا خلفی جایگزین شوند پيوند لايه‌اي قرنيه به دو نوع پیوند لایه‌ای قدامی و یا لایه‌ای خلفی تقسیم می‌شود.
پیوند لایه‌ای قدامی عمدتا در کدورت‌هاي سطحی قرنیه و یا در مواردی از کراتوکونوس (قوزقرنیه) انجام می‌شود و پیوند لایه‌ای خلفی در مواردی انجام می‌شود که لایه داخلی قرنیه (اندوتلیوم) که مسئولیت شفافیت قرنیه را برعهده دارد دچار آسیب شده باشد و منجر به ورم قرنیه (ادم) شده باشد که مهم‌ترین مورد آن صدمات اندوتلیوم متعاقب عمل جراحی آب مروارید و یا کاهش سلول‌های اندوتلیوم در جریان بیماری ارثی ديستروفي اندوتلیوم فوکس می‌باشد.
*هدف از انجام عمل پیوند قرنیه موارد ذیل می‌باشد:
1) افزایش حدت بینایی (Optical): هدف از انجام پيوند قرنيه افزایش دید می‌باشد که شایعترین هدف از انجام عمل پیوند قرنیه است. بیماری‌های قرنیه از راه‌های گوناگونی باعث کاهش دید می‌شوند که عبارتند از 1) آستیگماتیسم نامنظم (قوز قرنیه به طور اوليه و ثانويه به جراحی لیزیک)، 2) کدورت ارثي قرنیه (مانند ديستروفی ماکولر و گرانولر قرنیه)، 3) کدورت‌های اکتسابی ناشی از ضربه به قرنیه، 4) بیماری‌های عفونی که سردسته آن‌ها تب خال می‌باشد، 5) ورم قرنیه ناشی از اختلال عملکرد ارثي و يا اکتسابي لایه اندوتلیوم و 6) علل متفرقه. در این موارد با تعويض قرنیه بیمار، دید فرد پس از عمل افزایش می‌یابد.
2) حفظ یک‌پارچگی چشم (Tectonic)
قرنیه علاوه بر کمک به تشکیل تصویر واضح روي شبکیه و تامین حدت بینایی، به‌عنوان یک سد مکانیکی از خروج محتویات چشم جلوگیری می‌کند. در جریان بعضی از بیماری‌ها که قرنیه دچار نازک شدگی شدید و یا سوراخ شدگی است، هدف اصلی از انجام پیوند قرنیه، حفظ یک‌پارچگی چشم است. در این موارد ممکن است دید هم بهبود یابد.
3) هدف درمانی: در مواردی از عفونت‌های شدید قرنیه که علی‌رغم درمان مناسب بهبود حاصل نمی‌شود ناگزیر به انجام عمل پیوند قرنیه می‌باشیم که طی آن بافت مبتلا برداشته شده و با قرنیه طبیعی جایگزین می‌شود. بدیهی‌است هدف اصلی از انجام پیوند قرنیه بهبود عفونت و کوتاه کردن دوره درمان مي‌باشد. هر چند بهبود دید هم ممکن است حاصل شود.
4) بهبود ظاهر ناخوشايند قرنيه: که امروزه به ندرت انجام می‌شود. هدف از انجام آن جایگزین کردن قرنیه کدورت يافته با قرنيه طبیعی است. در این موارد اکثراً به علت تنبلی چشم و یا صدمات سایر قسمت‌های مهم مثل عصب بینایی و یا ماکولا افزایش دید حاصل نمی‌شود.
لازم به ذکر است در صورتی‌که چشم فاقد درک نور باشد به هیچ وجه عمل پیوند قرنیه جهت بهبود ظاهر ناخوشايند قرنيه مجاز نمي‌باشد هرچند بیمار اصرار به انجام آن داشته باشد. در صورتی‌که ظاهر ناخوشایند قرنیه با لنزهای رنگی قابل اصلاح نباشد و چشم فاقد درک نور باشد تنها راه حل آن استفاده از پروتز متحرک است.
تعریف پیوند موفق
پیوندی موفق تلقی می‌شود که پس از عمل شفاف بوده و اجازه دهد تصویری واضح بر روی شبکیه تشکیل شود که لازمه این امر کم بودن آستیگماتیسم و عیب انکساری است در حدی که با عینک قابل اصلاح و تحمل‌پذير باشد.